GAZİANTEP HAMAM KÜLTÜRÜ
(Gastronomi Açısından)

 

Anadolu'nun birçok yerinde olduğu gibi Gaziantep, hamam sayısı ve hamam kültürü açısından zengin bir ilimizdir. Eski Antep Evlerinde banyo olmadığı için insanlar yıkanmak için hamamlara gider ve bu gidişler bir festival havası içinde gerçekleştirilirdi. Antep hamamları genellikle dış avlu, orta avlu, iç avlu ve sıcak suyun ısıtıldığı külhan olmak üzere dört bölümden oluşur. Hamama giden insanların hamamda yıkanma programları da, terleme ve keselenme, birinci su ile yıkanma, yemek yeme ve ikinci su ile yıkanma olmak üzere dört aşamadan oluşurdu.

Hamama gidildiğinde bütün gün kalınacağından hamam eşyalarının yanı sıra yemek için malzemeler de hamama götürülürdü. Hamamda yemek için özel bir menü olmaz, gidenlerin durumuna ve mevsime göre değişiklik gösterirdi. Genelde hamamda çiğ köfte, kısır, malhotalı köfte ve benzerleri yapılır ve bunun için de köftelik malzeme götürülürdü. Ayrıca maş piyazı, lolaz piyazı, karpuz ve üzüm hamama götürülen yiyeceklerdir. İnsanlar birinci su ile yıkandıktan sonra artık yemek zamanı gelmiştir. İnsanlar dış avluya çıkarak halıların veya kilimlerin üzerine oturup evden getirmiş oldukları yiyecekleri birbirlerine ikram ederler.

İnsanlar hamama gitmek için çeşitli fırsatları kollarlar ve değişik sebeplerden dolayı hamama giderlerdi. Bunlar, nefse hamamı, gelin hamamı, damat hamamı, adak hamamı, şirket hamamı ve hamamda kız beğenme. Nevse hamamında nevse emi denilen Gaziantep’e özgü bir kuvvet macunu yapılır. Bu macun hem yenilir hem de romatizmal hastalıklar için vücuda sürülebilen şifa verici bir merhem olarak bilinir. Ayrıca gelin hamamında oğlan evinden gönderilen lahmacun, dolma ve baklava gibi yiyecekler yenilerek eğlenceler düzenlenir.